From the Bookshelf of FBK Sever Türk Okurlar…

Cebirci

Iain M. Banks,

Kemal Baran Özbek (Translator)

Start date: November 1, 2014

Finish date: December 1, 2014

Discussion: Tartışmalar

Why we're reading this: 2014 Kasım ayı okuma
[close] 2014 Kasım ayı okuma

Find A Copy At

Libraries

Group Discussions About This Book

Showing 2 of 9 topics — 45 comments total

Tartışmalar

"Yüksek Şatodaki Adam" ile ilgili tartışmaaki adam
By oguz kaan · 3 posts · 48 views

last updated Oct 03, 2018 02:49AM

"Rüzgarın Adı" ile ilgili tartışma
By oguz kaan · 21 posts · 115 views

last updated Mar 12, 2017 10:51PM

showing 1 of 1 topics view all »

What Members Thought

Apr 18, 2014 oguz kaan rated it it was amazing

Shelves: science-fiction, scottish-literature, space-opera

*Galakside kısa süreli ulaşımı sağlayan solucan deliğinin sabotaja uğradığı bir sistemde başlıyor. Bir arayışın, savaş öncesi gerilimin, savaşın, yokoluşun, soyutlanmanın, belirsizliğin olduğu bir roman 'Cebirci'. Kitap boyunca uzayda, atmosferde geçen büyük çaplı savaşlar, sanat, fikir vs. üstüne derin tartışmalar var. 'Marvin'(1)den bu yana en sinir bozucu bulduğum karakterler olan Ahali ırkı ise anlamsızlıkları, insan sosyal ortamına yabancılıkları, kibirleri ile ilginç karakterlerdendiler. M
*Galakside kısa süreli ulaşımı sağlayan solucan deliğinin sabotaja uğradığı bir sistemde başlıyor. Bir arayışın, savaş öncesi gerilimin, savaşın, yokoluşun, soyutlanmanın, belirsizliğin olduğu bir roman 'Cebirci'. Kitap boyunca uzayda, atmosferde geçen büyük çaplı savaşlar, sanat, fikir vs. üstüne derin tartışmalar var. 'Marvin'(1)den bu yana en sinir bozucu bulduğum karakterler olan Ahali ırkı ise anlamsızlıkları, insan sosyal ortamına yabancılıkları, kibirleri ile ilginç karakterlerdendiler. Medeni olarak geçen gezegenlerin oluşturduğu yönetim sistemi olan Mercotaria ve yönetimin medeni saymadığı grup olan Öteden Gelenler, hastalıklı güç anlayışına sahip, bir çeşit tarikatın başkanı olarak geçinen ve bir sürü savaş gemisinin bir araya geldiği koca bir filoyu idare eden bir rahibin arasında geçen bu güç, iktidar, galaksiye öncülük edeni belirleme adına yapılan savaşın boyutu bakımından dolu aksiyon sahnelerine sahipti.

**Fassin, Sal, Taince, Ilen dörtlüsünün kişisel hikayelerini Banks büyük çaplı galaksinin kader savaşında ki katalizör olarak kullanıyor. Bu dörtlünün bireysel ve grup olarak yaşadıkları hayatlarında ki kararları ve bu büyük çaplı savaşta oynadıkları rol bakımından önemli, bir o kadar da belirleyiciydi. Ayrıca Banks'ın galaksisi bir çok farklı türe sahiplik yaparken, bu türlerin rolleri hikaye için önemli bir yer kaplıyordu. Anlayacağınız, sadece insansıların meydana getirdiği ve kendilerinin çalıp kendilerinin oynadığı bir galaksi de değil.

***Banks galaksisini oluştururken doğal olarak yaşadığımız gezegenden etkilenmeden bunu yapamazdı. Fakat burada, bizim gezegenimizdeki küçük insanların küçük hesaplarının galaksi çapına yayıldığında nelere yol açabileceğini gözlemlendiren bir yol seçmiş. Birkaç yüzyıl önce insanların en önemli ulaşım yollarından biri olan İpek Yolu'nun uzay versiyonunu kaybeden Ulubis sistemi kendine alternatifler ararken bir işgal tehlikesi altında kalıyor ki bu Dünya'da defalarca tekrarlanmış ve sonuçları varyasyonlarla dolu olan bir senaryo olmalı.

****'Ahali', kitabın ortalarına doğru ortaya çıkan ve iki tekerin arasında dönen bir beyin diye kısaca özetleyebileceğim, insansılıktan uzak bir yaşam formu. Gaz devlerinde yaşayacak kadar evrimleşmiş ve neredeyse ölümsüz -milyar yıllarca yaşayabiliyorlar- olmaları ve zarif bir biçimde 'hızlı' diye adlandırdıkları ırkları -bu da ömür süreleri binli yıllar olan ırklar- hiç bir şekide umursamamaları bakımından harikalar. 'Ahali'nin toplumsal yapısının, gelişiminin, dağılımının ve soyutluğunun oldukça iyi bir deneysel fikir egzersizi olduğunu düşünüyorum. Kitabın tebessüm ettirici, sinir bozucu ırkı olmaları da cabalarıydı.

*****Mercotaria, aslında bir bakıma diktatörlük tarzı bir yönetim anlayışına sahip. Galaksinin belli bir tarihinde Yapay Zeka'lara karşı verilen savaşında getirdiği bir davranış modelinin uzantısı ile birlikte bu duruma bağlı korkularının meydana getirdiği yıkımlarında galaksinin kaderi konusunda önemli bir yeri olan yönetici grubular. Aslında Banks Mercotaria'nın korkusunu kullanarak belki de insanlığın şu andaki en sofistike kendini yok etme yöntemlerinden biri olarak gördüğüm yapay zeka üzerine bir düşünme deneyi gerçekleştiriyor. Aynı zamanda korku ile yönetilen topluluklarda yıkımların haklılığını dikte etmek ve soykırımın getirdiği baskıcılığı da açıklamak ve göstermek adına kullanıyorda olabilir.

******Banks hikayeye okuyucuyu yakınlaştırmak ve uzaklaştırmak adına çok iyi bir iş yapıyor. Başat karakterlerimizin içinde kaldığı durumlarda kendi perspektiflerinden olayları açıklarken bir anda galaksinin geleceğini etkiyelen bir diyaloğa geçip okuucuyu hep sandalyenin iki ayağı üzerinde tutuyor. Üzücü ama bildiğiniz gibi Banks artık bu dünyada değil. Yani onun harikalarla dolu kafasından çıkan 'Cebirci'nin bir devamı olmayacak. Kitap yer yer kopukluklar yaşatsa da öykünün devasalığı ve cümlelerin uzunluğu ile okuyucu için yorucu olsa dahi devasa, uzay operası seven arkadaşlara tavsiyemdir.

(1) Otostopçunun Galaksi Rehberi kitabında Douglas Adams tarafından oluşturulmuş evrende galaksinin en akıllı ama kendine acıyan tamamen özgüveni sıfır(0) olan robot. ...more

3 likes · Like · see review

Apr 17, 2014 Ali Berk Çetinbudaklar rated it did not like it

Yok dayanamadım.

1 like · Like · see review

Apr 28, 2014 Sefa rated it liked it

Cebirci pek sık rastlamadığımız türde bir bilimkurgu. Binlerce yıl sonra bambaşka bir evrende geçen, bir çok uzaylı ırkı barındıran roman, kalınlığı ve yazarın yada çevirmenin inanılmaz uzun cümleleri ile iyice bitmek bilmez bir hale geliyor. Sanırım okuduğum kitaplar içinde 1 sayfaya yakın uzunlukta cümleler içeren başka bir kitap yoktur.

Uzun konu ve bu cümleler okunurluğu düşürüyor. Yinede türün meraklıların okuması gereken bir eser.

Like · see review