تازه‌های کتاب discussion

تازه‌های نشر نی

ازسازی سفرنامه مهم ابن بطوطه است به قلم محمد‌علی موحد.

۵٧ سال از ترجمه فارسی «رحله» یا سفرنامه ابن بطوطه به زبان فارسی می‌گذرد و این کتاب تابه‌امروز بیش از هشت مرتبه تجدیدِ چاپ شده است. چاپ اول «سفرنامه ابن بطوطه» به‌صورت یک جلدی از سوی بنگاه ترجمه و نشر کتاب، در یک مجلد قطور منتشر و از چاپ دوم به بعد در دو مجلد منتشر شد. در سال ١٣٧٦ محمد‌علی موحد، مترجم کتاب، جذاب‌ترین و تکان‌دهنده‌ترین بخش‌های سفرنامه را در قالب کتاب «ابن بطوطه» بازسازی کرد و در این کتاب مسائل مهمی از قبیل نقش فردی و اجتماعی زنان، ‌قدرت سیاسی، ‌دین و دولت، آموزش و فرهنگ و بسیاری موضوعات مهم دیگر را با تحقیق در سفرنامه ابن بطوطه و منابع دیگر آن روزگار برای خواننده غیرمتخصص بازنویسی کرد. سیره و عملکرد طبقات حاکمه و نگرش و روش پادشاهان و دیوانیان، راه و رسم عالمان و فقیهان، مراسم و آداب و تشریفات جاری، چگونگی گذران زندگی مردم، وضع شهرها، تشکل‌های صنفی، صنایع و تولیدات، مدرسه‌ها و خانقاه‌ها، ‌شادی، ماتم و...، از مباحثی هستند که در کتاب به آنها پرداخته می‌شود. نگاهی گذرا به اصطلاحاتی که در سفرنامه آمده مثلا خدمت نوبتی، مراتب، چتردار، کلیددار، خاصگی، تخت، صندلی، سراچه، بارگاه، خرگاه یا آنجا که به تشکیلات دیوان و اداره مملکت مربوط می‌شده یا آنچه در میان سپاهیان و اهل جنگ متداول بوده است، همه از نفوذ فرهنگی ایرانیان خبر می‌دهد. حکایت سفرهای ابن بطوطه در ایران، البته برای ما ایرانیان جالب‌تر و شنیدنی‌‌تر است. وی بسیاری از نقاط ایران را ندیده، ولی برخی شهرها چون هرمز، لارستان، شیراز، اصفهان و شوشتر را دو بار و شهرهایی چون تربت‌جام، طوس، مشهد، نیشابور و بسطام را یک‌بار دیده است. معمولا توصیف او از شهرهایی که دو بار آنها را دیده با جزئیات بیشتری توأم است، اگرچه در بسیاری از موارد گزارش‌های دو سفر را در یکدیگر ادغام می‌کند و ملاقات‌هایی را که در سفر دوم داشته، ضمن حکایت سفر اول می‌آورد. کتاب «ابن بطوطه» مشتمل بر دو بخش است؛ در بخش نخست، اطلاعات شخصی در مورد شخصیت ابن بطوطه و سفرهای او آورده شده و در بخش دوم، اوضاع اجتماعی مناطقی که به آنها سفر کرده، بررسی شده است. کتاب با طرح پرسش‌هایی درباره علل عقب‌ماندگی و انحطاط جوامع اسلامی، ذهن خواننده را درگیر مواجهه سنت و مدرنیته می‌کند. این کتاب در ویراست اول، توسط انتشارات طرح نو در سال ١٣٧٦ و در ویراست دوم، اخیرا از سوی نشر نی وارد بازار نشر شده است.

«فرهنگ علمی دانش‌آموز» امریکن هریتیج برای دانش‌آموزان بالاتر از ۱۲ سال تدوین شده است و زبان علم را برای این دانش‌آموزان و دیگر علاقه‌مندان به علوم تجربی رمزگشایی می‌کند. در این فرهنگ، آخرین پیشرفت‌های شیمی، فیزیک، زیست‌شناسی، زمین‌شناسی، اخترشناسی، بوم‌شناسی و بسیاری رشته‌های دیگر گنجانده شده است. تعریف‌ها به زبانی ساده و روشن ارائه شده‌اند و حتی دانش‌آموزانی که تازه مطالعه‌ علوم را شروع کرده‌اند، می‌توانند آنها را بفهمند و از آنها استفاده کنند. بیش از پنج هزار مدخل و تعریف دقیق که بیش از ۵۰۰ مدخلِ آن خاص ترجمه فارسی است، به‌همراه جدول‌ها و نمودارهای مفید شامل جدول تناوبی، نمودار زمان زمین‌شناختی، نمودار زمانی پیشرفت در محاسبات و نمودار روزآمدشده‌ای از منظومه شمسی در این فرهنگ گردآوری شده است. این فرهنگ با ترجمه مجید ملکان و محمد‌رضا افضلی منتشر شده است.

کتاب «فقه حکومت اسلامی و تحول آن» از معدود کتاب‌های مرجع در فقه سیاسی و حقوق اساسی از دیدگاه اسلام محسوب می‌شود. دکتر عبدالرزاق احمد سنهوری، که پدر معنوی و فکری حقوق‌دانان عرب به‌شمار می‌آید، در سال ۱۹۲۶ میلادی، این کتاب را تألیف کرده است و یکی از آثار مهم منتشرشده بعد از سقوط دولت عثمانی و پایان خلافت تلقی می‌شود. مؤلف، دیدگاه‌های جدید در جهان اسلام و غرب را به‌خوبی شناخته و پاسخ‌های مقتضی به نیازهای سیاسی و حکومتی داده است.
سنهوری، مذاهب اسلامی را نیز بررسی دقیقی کرده و مشترکات آنها را، بنابه استنباط خود، به‌صورت علمی و منسجم عرضه کرده است. مبنا و اساس نظریه‌های فقهی ائمه اهل سنت را حلاجی کرده و با نقد علمی، به جمع‌بندی بهترین آرا، به‌همراه شواهدی از سایر مذاهب اسلامی، پرداخته است. اصول و اهداف حکومت، مبانی و سیر تحولات تاریخی و فقهی آنها، صلاحیت‌های حاکم و شرایط انتخاب آن، تفکیک قوا، مسئولیت و صلاحیت‌های جامعه، شرایط پایان و سقوط ولایت و درنهایت نحوه‌ تعامل با تعدد و استقلال حکومت‌ها، از مهم‌ترین مباحث کتاب است. این کتاب با ترجمه صباح زنگنه، توسط نشر نی منتشر شده است.

«تاریخ هشتاد ساله دانشکده فنی دانشگاه تهران: داستان یک خانه، داستان یک سرزمین»، عنوان کتابی تحقیقی از مقصود فراستخواه است. این تحقیق در پی یافتن پاسخی برای پرسش‌هایی از ‌این‌ دست است: سیر تاریخی تطورات دانشکده قبل و بعد از انقلاب چگونه بود؟ دانشکده در ادوار مختلفِ حیات و فعالیت خود چه عملکردی داشت و منشأ چه آثاری شد؟ در این تحقیق که از نوع توصیفی و تحلیلی است، ‌رویکرد روش‌شناسی تلفیقی، به‌صورت بررسی اسنادی، ‌مراجعه به خبرگان و مطلعان کلیدی و تحلیل محتوای کیفی روایت‌ها و اسناد و متون و منابع با تأکید بر زمینه‌کاوی تاریخی، به‌کار رفته است.
مطالعه تاریخ دانشکده فنی، علاوه‌بر اینکه به‌طور کلی از حیث مطالعه تاریخ یک نهاد اجتماعی سودمند است، به‌طور خاص نیز از سه منظر می‌تواند حائزِ اهمیت و ضرورت باشد؛ نخست، از نظر نقشی که در تاریخ آموزش عالی ایران دارد. در مرتبه دوم، نقش محوری و کلیدی‌ای که دانشکده فنی در شکل‌گیری و توسعه حرفه مهندسی داشت و سومین دلیل، اهمیت مطالعه تاریخ دانشکده فنی، نقشی است که این نهاد در تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران داشته است.

ما ایرانیان
تازه‌ترین اثر مقصود فراستخواه با زمینه‌کاوی تاریخی و اجتماعی خلقیات ایرانی منتشر شده است. این کتاب ماحصل سلسله‌بحث‌هایی است که در بنیاد فرهنگی بازرگان درباره خلقیات ایرانی به صورت هم‌اندیشی در سال‌های ٨٦ تا ٨٨ ارائه شده است. در این کتاب خلقیات ایرانیان، ضعف‌ها و راه‌حل‌های رفع آن با نگاهی علمی واکاوی و مطالعه شده شده است. اگر بتوان پرسش اصلی کتاب را «آیا خلقیات ما ایرانیان ضعف‌هایی دارد؟» در نظر گرفت، ۹۶ ‌درصد از جامعه‌ آماری، متشکل از اعضای هیأت‌علمی و گروهی از نخبه‌های کشور به آن پاسخ مثبت داده‌اند. آنها عوامل معرفتی، کاهش سرمایه‌های اجتماعی، ساختار دولت، مناسبات دین و دولت، نوع آموزه‌های دینی، پرحادثه‌بودن تاریخ، مناسبات تولید و ساختار اقتصادی و کشمکش نخبگان را بر خلقیات ایرانی مؤثر دانسته‌اند و برای حل این مشکل آموزش مداوم، برنامه‌های توسعه‌ فرهنگی و اجتماعی، وضع قوانین خوب، تقویت اجتماعات محلی و نهادهای عمومی، ایجاد رفاه و فقرزدایی، توسعه‌ سیاسی و اصلاح نهاد دولت را پیشنهاد داده‌اند. فراستخواه در این کتاب از میان خلقیات خوب و بد و گوناگون ایرانیان فقط شواهد بحث‌برانگیز را برجسته می‌کند که یک انتخاب مسئله‌شناختی است؛ یعنی این‌طور نبوده که ایرانیان در برهه‌برهه تاریخ خود احوال و افعال دیگر نداشته‌اند. از این‌رو، رویکرد خود-انتقادی این کتاب تنها یک تمرکز تحلیلی است. نویسنده معتقد است در برابر خلقیات بحث‌برانگیزی که در ادوار مختلف تاریخ برملا شده، فقط می‌توان دو عامل را برجسته کرد: «یادگیری» و «کنش». او اصلاحات نهادی، مانند نهاد دولت، آموزش‌وپرورش، مالکیت، مناسبات تولید و روابط کار را مهم‌ترین قدم برای ایجاد تحول در خلقیات می‌داند؛ چون رفتارهای تازه به نهادهای تازه نیاز دارند. از سوی دیگر، تأکید دارد عمل رهایی‌بخش و کنش انسان‌ها می‌تواند وضع را تغییر دهد؛ بنابراین رویکردی شبکه‌ای و طرحی آهسته و پیوسته را پیشنهاد می‌دهد. از طریق انباشت کنش‌هایی که معطوف به تغییر توأمان ساختار و رفتار است و از عملکردهای تکرارشونده این کنش‌ها ساختار‌ها تحول پیدا می‌کنند و پابه‌پای ساختارها، رفتارها هم تغییر می‌کنند.
ما ایرانیان / مقصود فراستخواه / قیمت: ١٨هزار تومان

مسائل کلیدی فلسفه
اگر به یکی از آموزشگاه‌های رانندگی بروید، احتمالا می‌دانید در آنجا درباره مقررات رانندگی چیزهایی به شما می‌آموزند، اما قطعا انتظار دارید که بیشتر وقت‌تان به آموزش عملی رانندگی اختصاص یابد. ولی اگر متنی مقدماتی در فلسفه را به دست بگیرید، یا در یک دوره آموزشی فلسفه ثبت‌نام کنید و حتی در وضعیت خودمان در دانشگاه فلسفه بخوانید، می‌بینید وقت زیادی صرف ارائه استدلال‌های فلسفی می‌شود. ولی برای اینکه عملا چگونه فلسفه بورزیم تقریبا اصلا وقت نمی‌گذارند. مشخصه بارز فلسفه این است که همه ‌چیز را زیر سؤال می‌برد و هیچ چیز را مسلم نمی‌گیرد. فلسفه مفروضاتی طرح می‌کند که زیربنای تفکر روزمره ماست؛ درباره جهان، خودمان، ارزش‌ها و باورهای‌مان؛ اما در نهایت همان مفروضات را نیز به باد نقد می‌گیرد. از این‌رو، در مواجهه با متن فلسفی نباید آن را طوری خواند که گویی به‌حدی موثق است که جز پذیرفتن آن کار دیگری برایمان نمانده است. بلکه باید آن را یکی از طرف‌های گفت‌وگو حساب کنیم که خود ما نیز در آن شریک‌ایم. باید موضوع را نقادانه بخوانیم، باید بین جست‌وجوی نادرستی‌های استدلال و جست‌وجوی حقایق و بصیرت‌های موجود در استدلال توازن برقرار کنیم. باید بتوان از آنچه در صفحه‌ پیش روی‌‌مان است، فراتر رفت. باید کوشید انگیزه‌ پس پشت استدلال‌ها را فهمید. اگر مقدماتی در پس استدلال‌ها وجود دارد، اما بیان نشده است، آنها را یافت و دید چگونه می‌توان استدلال را به پیش برد. کتاب «مسائل کلیدی فلسفه» کتابی است در همین زمینه و برای کمک به کسانی که می‌خواهند با پنج موضوع کلیدی فلسفه غرب آشنا شوند: نظریه شناخت، فلسفه اخلاق، فلسفه ذهن، فلسفه دین و فلسفه سیاسی. این کتاب با شرحی مختصر می‌کوشد، استدلال‌های مهمی را که در این پنج حوزه ارائه شده، بررسی کند. با آنکه فرض بر آن است که گویا برای فلسفه‌ورزی باید در دریای فلسفه شیرجه زد و راه خود را پیدا کرد، نویسنده می‌کوشد، پیش از این کار و ورود به پنج موضوع فلسفه، مهارت‌های اصلی فلسفه‌ورزی را هم طرح کند.
مسائل کلیدی فلسفه / جولیان باجینی / ترجمه: حمیده بحرینی / قیمت: ١٨ هزار تومان

محاسبه رضایت
کتاب «محاسبه رضایت»، گزاره‌های منطقی اقتصادی رفتار فرد را در انتخاب‌هایی که روزانه با آن روبه‌رو است، یعنی انتخاب‌های سیاسی، به کار می‌گیرد. این رهیافت با رهیافت فیلسوفان سیاسی به مسئله‌ سیاست در زندگی اخلاقی انسان، از این لحاظ تفاوت دارد که فرض اصلی آن درباره‌ سازماندهی فردگرایانه جامعه است. چون نویسندگان کتاب بر این باورند که در اجتماع فرد اصل است و محاسبه‌های او بر مبنای گزاره‌های منطقی اقتصادی انجام می‌گیرد که جنبه‌ عقلانی دارد. این گزاره‌های منطقی همان است که از نظریه رفتار پیشینه‌ساز مطلوبیت فرد استخراج می‌شود: در نظر آنها فرد کالای بیشتر را به کالای کمتر ترجیح می‌دهد و این ترجیح او گذرا است و در یک فرآیند دست به انتخاب می‌زند، اما آیا در انتخاب سیاسی هم فرد با چنین وضعیتی روبه‌رو است؟ آیا می‌توان منطق عقلانی محاسبه فردی را درباره تصمیم‌های سیاسی او هم به کار بست؟ بیوکنن و تالوک در این کتاب به رشته‌ای از پرسش‌ها پاسخ مثبت می‌دهند. این پاسخ‌ها، کتاب آنها را از آنچه در سنت فلسفه‌ سیاسی و نظریه‌ سیاسی رایج است، متمایز می‌کند. در واقع، آنها بین رشته‌ علوم سیاسی و رشته‌ اقتصاد پیوند می‌زنند و کار خود را «بین‌ رشته‌ای» می‌نامند. اگر منطق اقتصادی درباره تصمیم‌گیری‌های سیاسی از سطح قانون اساسی تا کوچک‌ترین تصمیم‌گیری‌ها کاربردپذیر باشد، در این صورت شاید بتوان به بسیاری از منازعات نظری سیاسی پایان داد، یا دست‌کم مبنای بسیاری از اختلاف‌های سیاسی را منافع اقتصادی دانست.
محاسبه رضایت / جیمز بیوکنن، گوردن تالوک/ ترجمه: غلامرضا آزاد ارمکی، امیر آزاد ارمکی / قیمت: ٢٤هزار تومان

#نوستالژيك است براي من !

داستان خرس‌های پاندا به روایت یک ساکسیفونیست که دوستی در فرانکفورت دارد و سه شب با مادوکس

«داستان خرس‌های پاندا به روایت یک ساکسیفونیست که دوستی در فرانکفورت دارد» به همراه نمایشنامه «سه شب با مادوکس»، دو نمایشنامه‌اند از ماتئی ویسنی‌یک که به‌تازگی با ترجمه تینوش نظم‌جو در قالب یک کتاب به چاپ رسیده است. ماتئی ویسنی‌یک نمایش‌نامه‌نویس، نویسنده و شاعری است که در سال ١٩٥٦ در رومانی به دنیا آمد. او در سن ٣١ سالگی از کشورش که تحت حاکمیت رژیمی کمونیستی بود گریخت و به کشور فرانسه پناهنده شد. او تاکنون، بیش از چهل نمایشنامه، دو رمان و سه مجموعه شعر به زبان رومانیایی و همچنین بیست نمایشنامه به زبان فرانسوی نوشته است. آثار ویسنی‌یک تا امروز به سی ‌زبان ترجمه شده‌اند و او به اعتبار نمایشنامه‌های مختلفش مهم‌ترین نمایشنامه‌نویس رومانی به‌شمار می‌رود. پیش از این برخی از آثار ویسنی‌یک از جمله «پیکر زن چون میدان جنگ در بوسنی»، «اسب‌های پشت پنجره» و «تماشاچی محکوم به اعدام» به فارسی ترجمه شده بود. تینوش نظم‌جو در بخشی از پیشگفتار ابتدایی کتاب نوشته: «سال دو‌هزار از کودکی می‌شنیدیم که سال سقوط و فرار است، برای من سال بازگشت بود. با چمدانی پر از رویا و تخیل و نمایشنامه به تنها جایی بازگشتم که تئاتر برایم تمام معنای خود را هنوز نگه داشته بود و هنوز هم نگه داشته. تئاتر ایران، دور از صحنه‌های نمایشی قراردادی و منجمد فرانسه، برای من افق تازه‌ای را می‌گشود. کلام تئاتری، فضای زنده، رویارویی با تماشاگر تشنه و گرسنه آنچه صحنه می‌تواند برایش به ارمغان بیاورد، همه این‌ها معنای راستین خود را در همان اجراها و تمرین‌های اولی که در تئاترشهر دیدم پیدا می‌کرد. چند ماهی از رسیدنم گذشته بود و من هم گرسنه و تشنه مشارکت در این فضای مسرت‌بخش و مهیج بودم، اما نمی‌دانستم از کجا باید آغاز کرد. یک‌به‌یک نمایشنامه‌هایی را که با خود آورده بودم مرور می‌کردم و یک‌به‌یک هرکدام را کنار می‌گذاشتم... تا این‌که به یاد روزهای آخری که با ماتئی ویسنی‌یک در پاریس گذرانده بودم افتادم و نمایشنامه‌هایی که بهم داده بخوانم. آن زمان ماتئی ویسنی‌یک هنوز آن نمایشنامه‌نویسی نبود که تعداد اجراهایش هر سال در جشنواره آوینیون به تعداد اجراهای نمایش‌های شکسپیر و مولیر برسد. آن زمان تازه یکی از مهم‌ترین سالن‌های دولتی پاریس نمایش‌نامه «پیکر زن همچون میدان نبرد در جنگ بوسنی» را روی صحنه برده بود. وقتی «داستان خرس‌های پاندا...» را همین‌طوری، سرپا، برای مهشاد مخبری خواندم، در حالی‌که چشم‌هایم فرانسوی می‌خواند و لب‌هایم فارسی می‌گفتند، به پایان نمایشنامه که رسیدیم برایش جای شک نبود، باید با همین نمایش‌نامه کارمان را آغاز می‌کردیم. به چشم‌های گردشده نخستین مخاطب فارسی‌زبان ماتئی ایمان آوردم و این دو نمایشنامه تقریبا هم‌زمان در عرض چند شب ترجمه و ویرایش شد». «داستان خرس‌های پاندا...»، دو شخصیت با نام‌های زن و مرد دارد و «سه شب با مادوکس» نمایشنامه‌ای با ٥ شخصیت است. تینوش نظم‌جو، تاکنون آثاری از هارولد پینتر، آنتوان چخوف، یونسکو، محسن یلفانی و... را به زبان فرانسوی به روی صحنه برده و همچنین نمایشنامه‌های مختلفی هم تاکنون توسط او به فارسی ترجمه شده‌اند.

Mehrdād wrote: " داستان خرس‌های پاندا به روایت یک ساکسیفونیست که دوستی در فرانکفورت دارد و سه شب با مادوکس

«داستان خرس‌های پاندا به روایت یک ساکسیفونیست که دوستی در فرانکفورت دارد» به همراه نمایش..."


بسیار سپاس :)

مانفرد
«مانفرد»، نمایشنامه‌ای است از لرد بایرون، شاعر و نمایشنامه‌نویس رمانتیک قرن نوزدهم انگلستان، که با ترجمه حسین قدسی در نشر نی به چاپ رسیده است. این نمایشنامه در مجموعه نمایشنامه‌های «دورتادور دنیا» منتشر شده و سی‌ونهمین نمایشنامه از این مجموعه است. بایرون یکی از شاعران و نمایشنامه‌نویس‌های مهم و تأثیرگذار در جنبش رمانتیسم ادبی اروپاست که چنانکه در معرفی کوتاه او در ترجمه فارسی نمایشنامه آمده، گوته در ستایش او گفته است: «بدون‌شک لرد بایرون بزرگ‌ترین نابغه قرن ماست». مانفرد، نمایشنامه‌ای است با ده شخصیت که صحنه وقایع آن، چنانکه در توضیح صحنه نمایشنامه آمده است، بلندی‌های آلپ است. این نمایشنامه در سه پرده نوشته شده است.
مانفرد/ لرد بایرون/ ترجمه حسین قدسی/ نشر نی

مادر

«مادر»، نمایش‌نامه‌ای است از فلوریان زِلِر، نویسنده و نمایش‌نامه‌نویس فرانسوی که با ترجمه تینوش نظم‌جو در نشر نی منتشر شده است. این نمایش‌نامه که چهلمین کتاب از مجموعه «دورتادور دنیا»ست، دارای چهار شخصیت است. در پیش‌گفتار ترجمه فارسی کتاب درباره این نمایش‌نامه می‌خوانیم: «در آثار فلوریان زِلِر، نمایش‌نامه مادر جایگاه ویژه‌ای دارد. به قول خود نویسنده طنز تلخی‌ست، مضحکه زندگی، دردی عمیق که از سرشت و نهاد شخصیت اصلی که هم‌زمان اصلی‌ترین شخصیت زندگی هر بشر است، مادر است، بیرون می‌ریزد، و چون درد ناگفتنی است، مضحکه را آرام‌آرام تبدیل به تراژدی می‌کند.
ساختار نمایش‌نامه، تکرار غریب هر صحنه، که هربار با تغییری کوچک و ناچیز موقعیت را لغزنده‌تر و متزلزل‌تر می‌کند، ما را میان واقعیت و رویا مردد می‌گذارد. کدام صحنه واقعیت است، کدام صحنه رویاست؟ آیا همه این اتفاق‌ها در واقعیت افتاده؟ یا ما در خواب و کابوس مادریم؟ یا شاید ذهن آشفته و مجنون او هستیم؟ حتی زمان هم ویران است: ما در زمان حال هستیم، در آینده یا در گذشته؟ آیا صحنه روزی بعد است یا دقیقه‌ای قبل؟ تنها پاسخ قطعی که می‌شود داد این است که ما در تئاتر هستیم. در زمان و در مکان تئاتر که در آن همه چیز ممکن است».
مادر/ فلوریان زِلِر/ ترجمه تینوش نظم‌جو/ نشر نی